Balıkesir Dumlupınar mahallesi Kazım Özalp ve Ulus sokakları geleneksel konutlarının belgelenmesi ve koruma önerileri geliştirilmesi

Abstract

Balıkesir tarihi geçmişi eski çağlara uzanan ve pek çok uygarlığın izlerini taşıyan, Selçuklular zamanında Türk yurdu olmuş, Osmanlı Döneminde de parlak yıllarını yaşamış, Milli Mücadele'de düşmana karşı koyan ilk iller arasında yer alan ve Alaca Mescit'te toplanan heyet ile "Balıkesir Kuva-yi Milliye" sini kurarak yürütülen Milli Mücadeleye büyük destek veren kadim bir şehirdir. Şehir, ovanın batı sınırında, düz sırtlı bir tepenin yamacında kurulmuştur. Kentin ilk gelişme yeri ova ile tepenin kesiştiği yerdedir. Kentin bu yerde kurulmasının en büyük nedeni, eski kentlerin yer seçiminde gözlendiği gibi sağlam zemine oturma ve korunaklı bir habitat üretme isteğidir. Bu tez çalışmasında; Balıkesir kentinin ilk yerleşim yerleri olan, birbirine komşu Dumlupınar, Karaoğlan, Aygören, Karesi, Hacı İsmail, Mirza Bey mahallelerinin oluşturduğu ve kent merkezinin batısında bulunan alanda; kayıp yapısal mirastan geriye kalanlar içinde, sivil mimarinin, kümelenmiş hâlde doku kimliğinde belirleyici bir yere sahip olduğu, Balıkesir şehir merkezinin geleneksel konut dokusunu yansıtan sınırlı alanlardan olan Dumlupınar mahallesi Kazım Özalp ve Ulus sokaklarda yer alan tescilli ve tescilsiz yapılar incelenmiştir. Tüm yapıların Kazım Özalp ve Ulus sokaklara bakan cephelerinin mevcut durumları tespit edilerek belgelenmiş, geleneksel konut dokusuna ve yapıların özgün kimliklerine uygun müdahalelerle, tarihi ve kültürel mirasın belirli ilkelerle korunması ve geliştirilerek canlandırılması için sürdürülebilir öneri sağlıklaştırma projeleri hazırlanmıştır. Bu sokaklarda bulunann 12 adet tescilli yapının mevcut durumları detaylı incelenerek Rölöve ve öneri restorasyon projeleri hazırlanmıştır.

Balikesir was a Turkish homeland during the Seljuks' time, tracing back to ancient times and many civilizations. It is an ancient city in the National Struggle that was among the first to oppose the enemy, and was a major supporter of the National Struggle, with the delegation meeting in the Alaca Masjit forming the so-called "Balikesir Kuva-yi National". The city was built on the western edge of the plain on the slope of a flat-backed hill. The city's first development site is at the intersection of the plain and hill. The main reason the city was established in this place was the willingness of old cities to sit on solid ground and produce a protected habitat, as observed in the choice of locations. In this thesis study; In the area to the west of the city center, formed by the neighboring Dumlupınar, Karaoğlan, Aygören, Karesi, Hacı İsmail and Mirza Bey neighborhoods, which are the first settlements of Balıkesir city; Among the remnants of the lost structural heritage, registered and unregistered structures located in Kazım Özalp and Ulus streets in Dumlupınar neighborhood, which is one of the limited areas reflecting the traditional housing texture of Balıkesir city center, where civil architecture has a decisive place in the identity of the texture in clustered form, has been examined. Sustainable proposal-healthcare projects have been put in place to improve and protect historical and cultural heritage through certain principles, with existing conditions documented and interventions based on traditional residential texture and authentic identities of all structures facing the streets of Kazim Ozalp and Nation. The 12 proprietary structures on these streets have been thoroughly examined and prepared for the restoration of roles and proposals.