Balıkesir kent merkezinde bir bölgede yaşayan yetişkinlerde sağlık okuryazarlığı, bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutum, sağlık algısı ve ilişkili faktörler

Abstract

Bu araştırma sağlık okuryazarlığı, bütüncül tamamlayıcı alternatif tıbba karşı tutum ve sağlık algısı ile ilişkili etkenleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kesitsel tipteki araştırma Şubat-Nisan 2021 tarihleri arasında Balıkesir ilinde bulunan kentsel bir mahallede yürütülmüştür. Örnek büyüklüğü, Epi Info 7.2. programı ile evreni 10162 kişi, %50 prevalans, %5 sapma, 1.5 desen etkisiyle ve %95 güven düzeyinde 556 kişi hesaplanmış olup 625 kişiye çok aşamalı örnekleme yöntemiyle ulaşılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri sağlık okuryazarlığı, bütüncül tamamlayıcı alternatif tıbba karşı tutum ve sağlık algısıdır. Araştırma grubunda Sağlık Okuryazarlığı puanı 32.70±11.08, Bütüncül Tamamlayıcı Alternatif Tıbba Karşı Tutum puanı 32.88±3.88, Sağlık Algısı puanı 45.37±6.30 bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığını yaş, medeni durum, öznel sağlık algısı, tercih edilen sağlık kurumu, sağlık hizmetlerinden memnuniyet düzeyi ve Bütüncül Tamamlayıcı Alternatif Tıbba Karşı Tutum puanı etkilemektedir (p<0.05). Bütüncül Tamamlayıcı Alternatif Tıbba Karşı Tutum puanını aile tipi, son bir yılda bütüncül tamamlayıcı alternatif tıp kullanma durumu, bütüncül tamamlayıcı alternatif tıp hakkında danışmanlık alma isteği, sağlık kuruluşuna son bir ayda başvuru sayısı, yaşam boyu bütüncül tamamlayıcı alternatif tıp kullanma sayısı, Sağlık Okuryazarlığı puanı ve Sağlık Algısı puanı etkilemektedir (p<0.05). Sağlık Algısı puanını eğitim durumu, öznel sağlık algısı, bütüncül tamamlayıcı alternatif tıp yöntemlerini tercih etme sebebi, Sağlık Okuryazarlığı puanı etkilemektedir (p<0.05). Katılımcıların beşte birinin sağlık okuryazarlığı yetersiz olup tamamlayıcı alternatif tıbba karşı pozitif tutumları yüksek, sağlık algıları orta düzeydedir.

This research was conducted to determine the factors associated with health literacy, attitudes towards holistic complementary alternative medicine and health perception. The cross-sectional study was conducted in an urban neighborhood in Balıkesir between February-April 2021. The sample size was calculated by Epi Info 7.2. program with 10162 people, 50% prevalence, 5% deviation, 1.5 pattern effect and 95% confidence level, and 625 people were reached by multi-stage sampling method. The dependent variables of the study are health literacy, attitude towards holistic complementary alternative medicine and health perception. In the study group, the Health Literacy score was 32.70±11.08, the Attitude towards Integrated Complementary Alternative Medicine score was 32.88±3.88, and the Health Perception score was 45.37±6.30. Health literacy is affected by age, marital status, subjective perception of health, preferred healthcare institution, level of satisfaction with health services, Attitude towards Integrative Alternative Medicine score (p<0.05). The Attitude towards Integrative Complementary Medicine score is affected by the type of family, use of holistic complementary alternative medicine in the last year Desire to receive counseling on holistic complementary alternative medicine, the number of applications to the health institution in the last month, Number of lifetime use of holistic complementary alternative medicine the Health Literacy score and the Health Perception score (p<0.05). Health Perception score is affected by education level, subjective perception of healthThe reason for choosing holistic complementary alternative medicine methods and Health Literacy score (p<0.05). One-fifth of the participants have insufficient health literacy, have high positive attitudes towards complementary alternative medicine, and moderate health perceptions.