Oğuz Atay’ın düşünsel arka planı: “Günlük”

Abstract

Oğuz Atay, 1970 sonrası Türk edebiyatında adından sıklıkla söz ettiren ve Türk edebiyatında ilk post-modern roman olarak bilinen Tutunamayanlar’ın yazarı olarak geniş kitlelerce tanınmış bir romancıdır. Tutunamayanlar romanının yayımlanmasından sonra birbiri ardına roman, öykü, tiyatro oyunu türünde eserler neşreden Atay, hayatının son yedi yılında tuttuğu günlüğü ile de dikkat çekmektedir. Yazarın Günlük adıyla neşredilen eseri, diğer eserlerini oluştururken geçirdiği süreci ayrıntılı bir şekilde vermektedir. Bu nedenle, yazarın söz konusu çalışması Atay’ın düşünsel ve edebî kimliğini ortaya koyacak zengin veriler sunmaktadır. Oğuz Atay, Türk edebiyatının romancılığı ile öncü yazarlarından olması bir yana yaşanan toplumsal olay, kavram ve tespitlere yönelik keskin eleştiriler de yapmaktadır. Yazarın eleştirilerini açıkça Günlük’te görmekteyiz. Eserlerinin fikrî altyapısını oluştururken farklı kaynaklardan beslenen yazar, Günlük’te okuduklarından, izlediklerinden, etkilendiği yazar ve filozoflardan sıklıkla bahsetmektedir. Ayrıca tamamlamaya fırsat bulamadığı ve “Türkiye’nin Ruhu” adını vermeyi planladığı eserinin ayrıntıları yine Günlük’te yer almaktadır. Bu makalede Oğuz Atay’ın Günlük’ü, yazarın otobiyografisine, fikrî ve edebî kimliğine önemli katkılar sağlayan yönleriyle incelenmiştir.

Oğuz Atay is a widely known novelist as the author of the Tutunamayanlar, known as the first post-modern novel in Turkish literature, which is frequently mentioned in post-1970 Turkish literature. After the publication of the novel Tutunamayanlar, Atay published novels, stories and plays one after the other and attracts attention with his diary which he kept in the last seven years of his life. The work of the author, published under the name of Günlük, gives a detailed account of the process he undertook in creating his other works. Therefore, the author's work provides rich data to reveal Atay's intellectual and literary identity. Oğuz Atay is also one of the pioneering writers of Turkish literature and makes sharp criticisms of social events, concepts and determinations. The author's criticisms are clearly seen in the Günlük. The author, who is nourished from different sources while creating the intellectual background of his works, frequently mentions what he reads, watches and influences the writers and philosophers in the Günlük. . In addition, the details of his work, which he has not had the chance to complete the Project and he planned to give the name of “Türkiye’nin Ruhu” are also in Günlük. In this article, Oguz Atay's diary was examined in terms of its important contributions to the autobiography, intellectual and literary identity of the author.