Helal konseptli otellerin girişimciliği ve yönetimi üzerine bir araştırma

Abstract

Seyahat eden Müslüman sayısının dünya çapında artış göstermesiyle birlikte, helal turizm pazarının önemli bir potansiyele ulaştığı farklı araştırmalarda vurgulanmıştır. Pazarın bu önemi doğrultusunda, helal turizmin farklı alanlarına yönelik ulusal veya uluslararası boyutta gerçekleştirilen araştırmaların sayısında artış görülmüştür. Helal konseptli otel işletmeleri bu alanlardan biridir. Ancak, ilgili alanyazın taramalarında, Türkiye'de helal konseptli otellerin girişimciliği ve yönetimi üzerine daha önce yapılmış kapsamlı bir araştırma ile karşılaşılmamıştır. İlgili alanyazına katkı sağlamak ve sektördeki uygulamalara yönelik öneriler geliştirmek amacıyla, bu araştırmada Türkiye'nin farklı illerinde faaliyet gösteren otellerin girişimci veya yöneticilerinin görüşleri değerlendirilerek helal konseptli otellerin yapısal özelliklerinin anlaşılması, Türkiye'deki durumunun, sorunlarının ve çözüm önerilerinin girişimcilerin ve yöneticilerin bakış açısından ortaya çıkarılması, helal konseptli otellerin girişimciliğine ve yönetimine ilişkin özelliklerin belirlenmesi planlanmıştır. Bu doğrultuda, nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme stratejilerinden ölçüt ve kolay örnekleme birlikte kullanılarak katılımcılar belirlenmiştir. Araştırmada Türkiye'nin farklı illerinde faaliyet gösteren 38 otelin girişimci veya yöneticilerine ilgili alanyazın ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Alınan yanıtlar yazıya aktarıldıktan sonra MAXQDA 18.2.4 programı kullanılarak kodlamalar yapılmıştır. Veriler tematik analiz ile değerlendirilmiş ve alt kodlar, kodlar, alt kategoriler, kategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma soruları ve alınan yanıtlar doğrultusunda 6 tema ve 36 kategori belirlenmiştir. Araştırmanın temaları; konsept, sunulan hizmetlerin özellikleri, otelin belgelendirilmesi, Türkiye'de helal konseptli otellerin mevcut durumu, girişimcilik ve işletme faaliyetleri olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, helal konseptli otellerin yapısal özelliklerinin misafirlerin ihtiyaçları ve hassasiyetleri doğrultusunda şekillendirildiği, girişimcinin yaşam tarzının ve otelin kuruluş yerinin helal konseptli otellerin başarısında önemli unsurlar olduğu ve helal konseptli otellerde kuruluş ve işletme maliyetlerinin daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, sektöre ilişkin belgelendirme, sezon, israf ve tedarikçiler gibi konularda çeşitli tartışmalar ve sorunlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda öneriler sunulmuştur.

It has been emphasized in different studies that the halal tourism market has reached a significant potential with the increase in the number of Muslims traveling worldwide. In line with this importance of the market, there has been an increase in the number of national or international research on different fields of halal tourism. Halal-concept hotel establishments are one of these fields. However, in the relevant literature review, it has not been encountered an extensive research previously conducted on entrepreneurship and management of halal-concept hotels in Turkey. In order to contribute to the relevant literature and to develop recommendations for applications in the sector, in this study it is planned to understand the structural features of the halal concept hotels, to reveal the situation in Turkey, the problems, and the solution suggestions from an entrepreneurial and managerial perspective, to determine the characteristics of halal concept hotels regarding entrepreneurship and management by evaluating the opinions of the entrepreneurs or managers of hotels operating in different provinces of Turkey. In this direction, qualitative research method and case study design were used. The participants were determined by using criterion and convenience sampling, which are purposive sampling strategies. In the research, open-ended questions were asked to entrepreneurs or managers of 38 hotels operating in different provinces of Turkey by using semi-structured interview form prepared in line with the relevant literature and expert opinions. After the responses were transcribed, encodings were made using the MAXQDA 18.2.4 program. The data were evaluated by thematic analysis, and subcodes, codes, subcategories, categories, and themes were formed. In line with the research questions and the answers received, 6 themes and 36 categories were determined. The themes of research have been identified as concept, characteristics of the services offered, certification of the hotel, the existing state of halal concept hotels in Turkey, entrepreneurship, and business activities. As a result of the research, it has been understood that the structural features of halal concept hotels are shaped in line with the needs and sensitivities of the guests, entrepreneur's lifestyle and hotel's location are important factors in the success of halal concept hotels, and start-up and operational costs of halal concept hotels are higher. In addition, various discussions and problems related to the sector such as certification, seasonality, wastage, and suppliers were identified. Suggestions were made in line with the research results.