Bor karbür takviyeli fren balatalarının mekanik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Motorlu araç teknolojisindeki ilerlemeler neticesinde günümüzde hız/hızlanma kabiliyeti yüksek araçlar üretilmiş ve buna mukabil olarak bu araçların kontrolü için yüksek teknolojik fren balataları ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Uzun yıllardır balata teknolojisinin önemli hammaddelerinden olan asbestin, Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından kanserojen maddeler sınıflandırmasında "Kesin Kanserojen" olarak gruplandırılması bu malzemenin alternatiflerinin araştırılması ihtiyacını meydana getirmiştir. Bu çalışmada dünya bor rezervinin yaklaşık %73'üne sahip olan ülkemizde bor türevi yüksek teknolojik malzemelerin üretiminin öneminden bahsedilmiştir. Asbest ve elyaf katkı malzemesi bulunmayan disk fren balatası üretimi için farklı kütlesel yüzdelerde 10 ve 100 µm tane büyüklüğündeki bor karbür malzemesi takviye edilerek balata numuneleri üretilmiştir. Sonuç olarak, üretilen numunelere TS 555 standardı kapsamında muhtelif testler uygulanmıştır. Ardından bor karbür takviyeli balata numuneleri yaygın kullanımda olan bir balata ile mekanik özellikler cihetinden karşılaştırılmış ve en uygun bor karbür takviyeli balata numunesi belirlenmiştir. Sonuç olarak, yeni oluşturulan bor karbür takviyeli balata malzemesinin aynı zamanda yeni kompozit malzeme olarak farklı alanlarda sürtünme malzemesi olarak kullanılabileceği öneriler sunulmuştur.

Due to advances in motor vehicle technology, nowadays, vehicles with high speed&acceleration capability have been produced, in addition, high technological brake pads have been required to control these vehicles. For many years, asbestos, one of the most important raw materials of padding technology, has been grouped by the International Agency for Research on Cancer (IARC) as "Definite Carcinogen" in the classification of carcinogenic substances, requiring the search for alternatives to this material. In this study, the importance of producing boron-derived high-tech materials in our country, which has about 73% of the world boron reserves, has been discussed. For the production of asbestos and non-fiber additive disc brake liner, 10 and 100 µm grain size of boron carbide had been added to specimen as different mass percentages and samples were produced. Subsequently, various tests were applied to the specimens produced according to TS 555 standard. Following the tests, reinforced specimens are compared with the mechanical properties which is widely used and the most convenient specimen has been determined. Finally, proposals will be made on the different areas where the new composite created from the experiments will be used.